Fundamanty Ideowe
Prawo Harcerskie
Prawo Harcerskie jest dla każdego wędrownika fundamentem ideowym i drogowskazem na życiowej drodze. Wartości zawarte w tym kanonie przyjmuje on ze świadomością stawianych mu wymagań, starając się dążyć do ideału. Wędrownik świadomie akceptuje harcerski styl życia. I to nie tylko w czasie, kiedy jest członkiem organizacji harcerskiej. Bowiem sposób postrzegania otaczającego go świata wyniesie on z ZHP i przeniesie do dorosłego życia (gdy formalnie nic go już nie będzie łączyło z organizacją). Mamy na myśli takie wartości, jak: odpowiedzialność, uczciwość, prawdomówność, otwarcie na innych ludzi, umiłowanie szeroko pojętej wędrówki. Prawo Harcerskie wędrownik przyjmuje z pełnym zrozumieniem i akceptacją. Prawo to nie zostało mu narzucone – to on zdecydował się na jego przyjęcie. Wartości w nim zawarte wędrownik akceptuje w wyniku zrozumienia zawartych w nim idei i przyjęcia ich za własne. Prawo Harcerskie powinno być obecne w pracy każdego zespołu wędrowniczego. Poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, jak żyć uczciwie i po prostu dobrze, jest częstym tematem takich form pracy wędrowniczej, jak: kuźnica, ognio-branie czy też sąd nad problemem.
Przyżeczenie
MAM SZCZERĄ WOLĘ, to znaczy dobrowolnie, bez niczyjego nakazu, bez żadnego przymusu, CAŁYM ŻYCIEM, ze wszystkich sił mego ducha, z całego serca, wykorzystując wszystkie dane mi możliwości PEŁNIĆ SŁUŻBĘ BOGU, który stanowi uosobienie najwyższych ideałów, takich jak miłość, prawda, dobro, sprawiedliwość, wolność, piękno, przyjaźń i braterstwo, wiara, nadzieja. Ideały te łączą wszystkich ludzi dobrej woli, niezależnie od pochodzenia, narodowości, wyznania, wywodzą się z norm moralnych opartych na uniwersalnych, etycznych i kulturowych tradycjach chrześcijaństwa.Wyznawany przeze mnie system wartości kształtuję samodzielnie podążając w kierunku wskazanym przez Prawo Harcerskie. Pragnę służyć POLSCE, ojczyźnie moich przodków, o której honor, niepodległy byt, tradycje i kulturę walczyli czynem i słowem, którą otrzymałem w spadku jako bezcenną wartość mego pokolenia, którą z całym jej bogactwem duchowym i materialnym mam przekazać moim następcom. Stale poszerzam świat mych myśli i uczuć, wierny zasadzie, że więcej wiedzieć, to głębiej pokochać. Szanuję prawa innych państw i narodów. Chcę NIEŚĆ CHĘTNĄ POMOC BLIŹNIM nie tylko wtedy, gdy o pomoc proszą, ale zawsze wtedy, gdy czujnym okiem
dostrzegę, że na drodze mego życia stanął ktoś, kto potrzebuje pomocy, opieki, wsparcia, pocieszenia. Mam być POSŁUSZNYM PRAWU HARCERSKIEMU, chcę, by ono było zawsze wskazówką mego postępowania, by ono decydowało zawsze o zgodności moich myśli, słów i uczynków. Moje Przyrzeczenie nie jest przysięgą ani ślubowaniem. Przestrzeganie Prawo Harcerskiego jest sprawą mego honoru i źródłem radości, „wędrówką ku szczęściu”. Za wypełnienie Przyrzeczenia odpowiadam przed własnym sumieniem.
dostrzegę, że na drodze mego życia stanął ktoś, kto potrzebuje pomocy, opieki, wsparcia, pocieszenia. Mam być POSŁUSZNYM PRAWU HARCERSKIEMU, chcę, by ono było zawsze wskazówką mego postępowania, by ono decydowało zawsze o zgodności moich myśli, słów i uczynków. Moje Przyrzeczenie nie jest przysięgą ani ślubowaniem. Przestrzeganie Prawo Harcerskiego jest sprawą mego honoru i źródłem radości, „wędrówką ku szczęściu”. Za wypełnienie Przyrzeczenia odpowiadam przed własnym sumieniem.
Punkty Prawa Harcerskiego
1. HARCERKA SUMIENNIE SPEŁNIA SWOJE OBOWIĄZKI WYNIKAJĄCE Z PRZYRZECZENIA HARCERSKIEGO, wrażliwym okiem spogląda na otaczający ją świat, na potrzeby ludzi, na potrzeby środowiska, w którym żyje. Jest dobrym uczennicą i pracuje rzetelnie. Jest gotowa zawsze pełnić służbę innym, dawać z siebie wszystko, co dobre, nie żądając w zamian nic, za jedyną nagrodę uważa radość płynącą z dobrze spełnionych obowiązków. Obcy jej jest egoizm, postawa konsumpcyjna, wyznaje prymat wartości duchowych nad materialnymi.
2. NA SŁOWIE HARCERKI POLEGAJ JAK NA ZAWISZY - to nakaz prawdomówności, wierności, zgodności słów i czynów z nakazami własnego sumienia, swym słowem i czynem harcerka zasługuje na zaufanie, dotrzymuje słowa, przywraca wiarę w solidność, rzetelność, spolegliwość, mówi, co myśli, robi, co mówi. Postawą i zachowaniem daje świadectwo o wartościach, jakie wnosi harcerstwo w życie młodzieży i całego połeczeństwa. Harcerka jest punktualna.
3. HARCERZ JEST POŻYTECZNA, jego czynna zawsze służy społeczności, w której żyje. Naukę traktuje jako podstawę przyszłej służby Ojczyźnie i ludzkości. Praca zawodowa jest nie tylko źródłem jej utrzymania, ale przede wszystkim formą realizacji służby społecznej. HARCERKA NIESIE POMOC BLIŹNIM chętnie i ofiarnie, nie czeka, aż ją ktoś o pomoc i opiekę poprosi, lecz sama szuka okazji, by być pomocną każdemu człowiekowi i każdej społeczności, którą spotyka na swej drodze.
4. HARCERKA W KAŻDYM WIDZI BLIŹNIEGO, każdemu służy pracą, pomocą, ujmuje się za każdym pokrzywdzonym, obca jej jest znieczulica i oziębłość w stosunkach między ludźmi. Przezwycięża urazy i waśnie między ludźmi i między narodami, swą postawą daje wyraz uznania naturalnych praw człowieka. Sprzeciwia się przejawom nienawiści, nie poniża nikogo. Harcerka ZA SIOSTRĘ UWAŻA KAŻDĄ INNĄ HARCERKĘ, każdego skauta na całym świecie, każdego wiernego tym samym ideałom. Takie widzenie świata i ludzi prowadzi do poszanowania cudzych przekonań, do demokracji i tolerancji.
5. HARCERKA POSTĘPUJE PO RYCERSKU, traktuje życie jak wielką grę, w której ważna jest nie tylko wygrana, ale ważne jest przede wszystkim to, jak się gra. Harcerstwo to czysta gra. Harcerka mimo negatywnych doświadczeń wierzy, że inni też grają czysto. Czysta, uczciwa, rycerska gra obowiązuje przede wszystkim wobec przeciwników. Harcerka wyciąga rękę do zgody. Harcerka jest dzielna, walczy z chamstwem, nietolerancją, przejawami brutalności. Jest uprzejma i kulturalna, potrafi się odpowiednio zachować w każdej sytuacji. Harcerka dba o swój wygląd.
6. HARCERKA MIŁUJE PRZYRODĘ, nie niszczy jej, przeciwdziała jej dewastacji I STARA SIĘ JĄ POZNAĆ, uczy się czytać „świętą księgę przyrody”, odczuwa silną więź z całą przyrodą. Ma świadomość, że jest jej cząstką, zgłębia jej tajemnice, w niej szuka i odnajduje równowagę ducha. Przeciwdziała zagrożeniom środowiska, których źródłem jest nie tylko cywilizacja przemysłowa, ale także bezmyślność, lenistwo, brak wyobraźni, nieświadomość skutków naszych działań i zaniedbań. Dba o bogactwa naturalne, o piękno krajobrazu.
7. HARCERKA JEST KARNY, karnością opartą na rozumnym posłuszeństwie, wynikającą z dobrowolnego wyboru drogi i celu, wyboru, dającego poczucie wolności. Harcerka jest POSŁUSZNA RODZICOM, wierna rodzinnej tradycji, która współtworzy tradycję Ojczyzny. Jest posłuszna WSZYSTKIM SWOIM PRZEŁOŻONYM, którzy prowadzą ją do wspólnie realizowanego celu – przez służbę Bogu, Polsce i bliźnim. Karność staje się źródłem poszukiwania i uznawania autorytetów w życiu społecznym.
8. HARCERKA JEST ZAWSZE POGODNA, idzie między ludzi z otwartym spojrzeniem płynącym z pogody ducha. Harcerka panuje nad swoimi emocjami i nerwami. Jest optymistką, ma poczucie humoru. Pomaga innym przezwyciężyć apatię, smutek, zniechęcenie, obojętność. Cieszy się radością innych.
9. HARCERKA JEST OSZCZĘDNY, nie skąpa, ale gospodarna, nie marnuje czasu, nie marnuje życia, pracuje skutecznie. Harcerka jest OFIARNA w niesieniu pomocy innym, hojna w uczynności. Przywiązuje szczególne znaczenie do bezinteresownej działalności społecznej. Przezwycięża marnotrawstwo materiałów i darów przyrody, pieniędzy i pracy.
10. HARCERKA JEST CZYSTA W MYŚLI, MOWIE I UCZYNKACH, najpierw myśli, potem mówi, dba o czystość i piękno języka. Sprawy płci traktuje poważnie i odpowiedzialnie. Harcerka dba o zdrowie, NIE PALI TYTONIU I NIE PIJE NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH, nie ulega żadnym nałogom, nie próbuje używania narkotyków, pomaga innym w zwalczaniu nałogów. Abstynencję traktuje jako ważny element troski o zdrowie, o hart ducha, o opanowanie słabości własnego charakteru.
2. NA SŁOWIE HARCERKI POLEGAJ JAK NA ZAWISZY - to nakaz prawdomówności, wierności, zgodności słów i czynów z nakazami własnego sumienia, swym słowem i czynem harcerka zasługuje na zaufanie, dotrzymuje słowa, przywraca wiarę w solidność, rzetelność, spolegliwość, mówi, co myśli, robi, co mówi. Postawą i zachowaniem daje świadectwo o wartościach, jakie wnosi harcerstwo w życie młodzieży i całego połeczeństwa. Harcerka jest punktualna.
3. HARCERZ JEST POŻYTECZNA, jego czynna zawsze służy społeczności, w której żyje. Naukę traktuje jako podstawę przyszłej służby Ojczyźnie i ludzkości. Praca zawodowa jest nie tylko źródłem jej utrzymania, ale przede wszystkim formą realizacji służby społecznej. HARCERKA NIESIE POMOC BLIŹNIM chętnie i ofiarnie, nie czeka, aż ją ktoś o pomoc i opiekę poprosi, lecz sama szuka okazji, by być pomocną każdemu człowiekowi i każdej społeczności, którą spotyka na swej drodze.
4. HARCERKA W KAŻDYM WIDZI BLIŹNIEGO, każdemu służy pracą, pomocą, ujmuje się za każdym pokrzywdzonym, obca jej jest znieczulica i oziębłość w stosunkach między ludźmi. Przezwycięża urazy i waśnie między ludźmi i między narodami, swą postawą daje wyraz uznania naturalnych praw człowieka. Sprzeciwia się przejawom nienawiści, nie poniża nikogo. Harcerka ZA SIOSTRĘ UWAŻA KAŻDĄ INNĄ HARCERKĘ, każdego skauta na całym świecie, każdego wiernego tym samym ideałom. Takie widzenie świata i ludzi prowadzi do poszanowania cudzych przekonań, do demokracji i tolerancji.
5. HARCERKA POSTĘPUJE PO RYCERSKU, traktuje życie jak wielką grę, w której ważna jest nie tylko wygrana, ale ważne jest przede wszystkim to, jak się gra. Harcerstwo to czysta gra. Harcerka mimo negatywnych doświadczeń wierzy, że inni też grają czysto. Czysta, uczciwa, rycerska gra obowiązuje przede wszystkim wobec przeciwników. Harcerka wyciąga rękę do zgody. Harcerka jest dzielna, walczy z chamstwem, nietolerancją, przejawami brutalności. Jest uprzejma i kulturalna, potrafi się odpowiednio zachować w każdej sytuacji. Harcerka dba o swój wygląd.
6. HARCERKA MIŁUJE PRZYRODĘ, nie niszczy jej, przeciwdziała jej dewastacji I STARA SIĘ JĄ POZNAĆ, uczy się czytać „świętą księgę przyrody”, odczuwa silną więź z całą przyrodą. Ma świadomość, że jest jej cząstką, zgłębia jej tajemnice, w niej szuka i odnajduje równowagę ducha. Przeciwdziała zagrożeniom środowiska, których źródłem jest nie tylko cywilizacja przemysłowa, ale także bezmyślność, lenistwo, brak wyobraźni, nieświadomość skutków naszych działań i zaniedbań. Dba o bogactwa naturalne, o piękno krajobrazu.
7. HARCERKA JEST KARNY, karnością opartą na rozumnym posłuszeństwie, wynikającą z dobrowolnego wyboru drogi i celu, wyboru, dającego poczucie wolności. Harcerka jest POSŁUSZNA RODZICOM, wierna rodzinnej tradycji, która współtworzy tradycję Ojczyzny. Jest posłuszna WSZYSTKIM SWOIM PRZEŁOŻONYM, którzy prowadzą ją do wspólnie realizowanego celu – przez służbę Bogu, Polsce i bliźnim. Karność staje się źródłem poszukiwania i uznawania autorytetów w życiu społecznym.
8. HARCERKA JEST ZAWSZE POGODNA, idzie między ludzi z otwartym spojrzeniem płynącym z pogody ducha. Harcerka panuje nad swoimi emocjami i nerwami. Jest optymistką, ma poczucie humoru. Pomaga innym przezwyciężyć apatię, smutek, zniechęcenie, obojętność. Cieszy się radością innych.
9. HARCERKA JEST OSZCZĘDNY, nie skąpa, ale gospodarna, nie marnuje czasu, nie marnuje życia, pracuje skutecznie. Harcerka jest OFIARNA w niesieniu pomocy innym, hojna w uczynności. Przywiązuje szczególne znaczenie do bezinteresownej działalności społecznej. Przezwycięża marnotrawstwo materiałów i darów przyrody, pieniędzy i pracy.
10. HARCERKA JEST CZYSTA W MYŚLI, MOWIE I UCZYNKACH, najpierw myśli, potem mówi, dba o czystość i piękno języka. Sprawy płci traktuje poważnie i odpowiedzialnie. Harcerka dba o zdrowie, NIE PALI TYTONIU I NIE PIJE NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH, nie ulega żadnym nałogom, nie próbuje używania narkotyków, pomaga innym w zwalczaniu nałogów. Abstynencję traktuje jako ważny element troski o zdrowie, o hart ducha, o opanowanie słabości własnego charakteru.
styczeń 1996 r. hm. Stefan Mirowski
Kodeks Wędrowniczy
Kodeks wędrowniczy jest rozwinięciem myśli zawartych w Prawie Harcerskim. Jest opisem odpowiedzialnej, wrażliwej i aktywnej postawy wobec ludzi i świata. Z kodeksu wędrownik czerpie inspirację do pracy nad sobą. Kodeks wędrowniczy jest stale obecny w życiu drużyny wędrowniczej. Wartości w nim zawarte powinny być drogowskazem, pomagającym zaplanować pracę nad sobą każdego wędrownika, ale również określić cele działania drużyny. Kodeks powinien być szczególnie obecny w ważnych dla drużyny i wędrowników chwilach, np. w trakcie obrzędów, takich jak przyjęcie do drużyny, wręczenie naramiennika wędrowniczego, Przyrzeczenie Harcerskie.
Punkty Kodu Wędrowniczego
Być wędrowniczką to niemała sztuka, a dostępna tylko dla tych, którzy posiadają prawdziwie harcerską
postawę.
Wędrowniczce nie wystarcza znajomość miejsca zamieszkania, wędrowniczkę ciekawi świat, Wędrowniczka, patrząc w swą przyszłość, pragnie odnaleźć własną ścieżkę.
Wędrowanie to znacznie więcej niż przemierzanie kilometrów czy wytrwałość fizyczna. To sztuka wchłaniania życia, które nas otacza, to oczy i uszy otwarte, to tajemnica współodczuwania przyrody i człowieka.
Wędrówką nie będzie przyspieszony tupot nóg, nadmiar krzykliwego humoru, lecz właśnie cisza wśród ciszy
lasu, skupienie wobec wschodów czy zachodów słońca. To wyczucie wędrowniczka łatwo odszuka w sobie.
Wędrowniczka – jest zawsze gotowa nieść pomoc.
Wędrowniczka – jest przyjacielem całego świata. Wędrowniczkę ciągnie siła nieprzeparta w dal na coraz to
nowe, nieznane szlaki, nie pozwala zastygnąć mu w wygodnym, osiadłym życiu, toczącym się zbyt wolno.
Wędrowniczka – spostrzega urok życia wszędzie, gdziekolwiek się znajdzie, gdyż odkrywa to, czego inni
w pozornej monotonii codziennych dni dopatrzyć się nie umieją.
Wędrownczka zna radość trudnych zwycięstw, urok przyrody, piękno zdobywania samotnie niewydeptanych ścieżek.
Wędrowniczka – stale uprawia wędrówki, wędruje w zimie, w lecie, na wsi, w mieście, tropi miejsca, gdzie
może być pożyteczny. Drogę jej wędrówki wyznaczają wartości zawarte w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim.
postawę.
Wędrowniczce nie wystarcza znajomość miejsca zamieszkania, wędrowniczkę ciekawi świat, Wędrowniczka, patrząc w swą przyszłość, pragnie odnaleźć własną ścieżkę.
Wędrowanie to znacznie więcej niż przemierzanie kilometrów czy wytrwałość fizyczna. To sztuka wchłaniania życia, które nas otacza, to oczy i uszy otwarte, to tajemnica współodczuwania przyrody i człowieka.
Wędrówką nie będzie przyspieszony tupot nóg, nadmiar krzykliwego humoru, lecz właśnie cisza wśród ciszy
lasu, skupienie wobec wschodów czy zachodów słońca. To wyczucie wędrowniczka łatwo odszuka w sobie.
Wędrowniczka – jest zawsze gotowa nieść pomoc.
Wędrowniczka – jest przyjacielem całego świata. Wędrowniczkę ciągnie siła nieprzeparta w dal na coraz to
nowe, nieznane szlaki, nie pozwala zastygnąć mu w wygodnym, osiadłym życiu, toczącym się zbyt wolno.
Wędrowniczka – spostrzega urok życia wszędzie, gdziekolwiek się znajdzie, gdyż odkrywa to, czego inni
w pozornej monotonii codziennych dni dopatrzyć się nie umieją.
Wędrownczka zna radość trudnych zwycięstw, urok przyrody, piękno zdobywania samotnie niewydeptanych ścieżek.
Wędrowniczka – stale uprawia wędrówki, wędruje w zimie, w lecie, na wsi, w mieście, tropi miejsca, gdzie
może być pożyteczny. Drogę jej wędrówki wyznaczają wartości zawarte w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim.
Dewiza Wędrowniczek
Wędrownicy działają w myśl wędrowniczej dewizy: „Wyjdź w świat, zobacz, pomyśl – pomóż, czyli działaj”. W dewizie tej zawarty jest nakaz aktywności i służby. Jest ona zaproszeniem do pracy nad sobą, do szukania miejsca w społeczeństwie.
Wyjdź w świat, zobacz – to zaproszenie u progu prawie dorosłego już życia do wędrówki po otaczającymnas świecie, to zachęta do określonej postawy, to namowa do stylu życia, to zapowiedź odkrywania i poznawania nieznanego, to stwarzanie sobie wielkiej szansy. Wędrowanie jest czynnością nieodzownie związaną z rodzajem ludzkim. Towarzyszy mu od zawsze. Wraz z wiekiem wędrowanie nabiera sensu i głębi. Głód poznawania inspiruje do wędrowania hen, poza kres horyzontu. Proces poznania opiera się na wrażeniach, spostrzeżeniach i wyobrażeniach. Przez obserwację uczymy się życia. Zauważamy piękno świata, złożoność zjawisk społecznych i ekonomicznych, sięgamy wzrokiem aż po horyzont. Wyjdź więc w świat, by poznawać wielopłaszczyznowo jego problemy, sprawy Europy, kraju, regionu, wspólnoty lokalnej. Wychodź w świat z szeroko otwartymi oczami i uszami, by jak najwięcej zobaczyć, poznać, zrozumieć i doświadczyć. Któż z nas choć raz nie doznał uczucia ciekawości? Czy pamiętasz, jak pociągała cię tajemniczość nieznanych i nieodkrytych miejsc, tych za ścianą najbliższego lasu, niedalekiego czy też dalszego wzniesienia, za linią horyzontu? Wychodź w świat, by nauczyć się spostrzegać, by rozwijać swoją wrażliwość na niezwykłość przyrody, by móc pojąć prawidła rządzące otaczającą nas rzeczywistością. Nie poznasz i nie zrozumiesz świata, jeżeli go nie zobaczysz, jeżeli nie wyjdziesz, by odkrywać jego piękno i tajemnice, by napełniać nim siebie. Nie ma możliwości poznania bez doświadczenia. Chcemy odnajdywać sens i cel życia oraz przeżywać je godnie i odpowiedzialnie, z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku. Aby odnaleźć sens życia – dobro, piękno i prawdę, aby je głosić, trzeba wyjść w świat – trzeba nieustannie wędrować. Wyjdź, by poznać ludzi przez bezpośredni z nimi kontakt. Ten bliższy i dalszy świat przez wędrownictwo staje się płaszczyzną łączącą ludzi, przełamuje stereotypy, obala mity, rozwija i buduje braterstwo, jednoczy wokół ponadczasowych wartości skautingu – harcerstwa. Wędrowanie pobudzi cię do refleksji nad życiem, pojawiają się pytania, wątpliwości, na które zaczniesz szukać odpowiedzi, które zechcesz rozstrzygnąć. Często właśnie wędrówka – ta dosłowna (fizyczna)– wyzwala wędrówkę po problemach, zagadnieniach czy tematach (intelektualną). Takie budowanie własnego systemu wartości osadzonych na fundamencie Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego oraz Kodeksu wędrowniczego traktować trzeba jako duży przywilej i zaszczyt, ale i obowiązek tym samym budowania cywilizacji społeczeństwa obywatelskiego. Nie lękajcie się takiego wyzwania. Podkreślmy raz jeszcze: Nie ma harcerstwa bez mocnego osadzenia w otaczającej nas rzeczywistości społecznej. Nie ma wędrownictwa bez wychodzenia w świat – ten bliski oraz dalszy. Nasze życie jest nieustanną wielką wędrówką, w której uczestniczymy wraz z naszymi bliskimi, przyjaciółmi, koleżankami i kolegami oraz innymi spotkanymi ludźmi – bliźnimi. Spotykamy się na różnych ścieżkach, szlakach, drogach i bezdrożach rzeczywistości. W złych i dobrych chwilach. Wyjdź więc i ty w świat pracy nad sobą, szukania swojego miejsca w społeczeństwie oraz służby bliźnim.
Pomyśl – Myślenie to czynność poznawcza ogólnych i istotnych cech rzeczy i zjawisk oraz stosunków – zależności między różnymi elementami rzeczywistości. Każda napotkana przez nas nowa sytuacja najczęściej i najlepiej mobilizuje do rozwiązywania napotkanych problemów, czyli w istocie do myślenia. Myślenie jest również ważnym elementem naszej świadomości i tożsamości. (...) Myślenie jest integralnie związane z całokształtem procesów psychicznych człowieka. Chyba nikt nie wyobraża sobie jakiegokolwiek postępu, rozwoju cywilizacji bez procesu myślenia. Bez tej umiejętności nie moglibyśmy poznawać i przekazywać zdobytej wiedzy i doświadczeń kolejnym pokoleniom. Myślenie to wielki dar – przywilej rodzaju „homo sapiens”. W wieku wędrowniczym uświadamiamy sobie, co to znaczy umieć myśleć i jaką rolę myślenie spełnia w życiu człowieka, rodziny, społeczeństwa, narodu i cywilizacji. Myślenie jest kluczem do zdobywania wiedzy, a wiedza to klucz do poznawania świata. Przez myślenie możemy zrozumieć istotę otaczającego nas świata i zjawisk w nim zachodzących. Dzięki procesom myślenia możemy kreować swoje postawy, wpływać na swoje zachowania, projektować i podejmować
różne formy aktywności, zadania, a tym samym odczuwać radość, satysfakcję z rozwiązania kolejnego
napotkanego problemu. Przez doskonalenie procesów myślenia rozwijamy także nasz intelekt, staramy
się zrozumieć swoje i innych zachowania, postawy, akceptować odmienność i indywidualność. Jest jasne, że wędrownictwo jest wielką lekcją myślenia.
Pomóż, czyli działaj – któż z nas nie oczekiwał pomocy, któż z nas nie doświadczał pomocy? Przypomnij sobie, jakie to uczucie móc liczyć na czyjąś pomoc. Czy ty jesteś już gotów do niesienia pomocy każdemu, kto jej potrzebuje? Cecha gotowości niesienia bezinteresownej pomocy, czyli po prostu pełnienia harcerskiej służby, jest fundamentem metody wędrowniczej. Jest zaproszeniem do postawy otwartej głowy, serca i rąk wobec sygnałów, by podejmować służbę Bogu, Polsce i bliźnim, a tym samym zmieniać siebie i otaczającą rzeczywistość. By tak działać, powinniśmy znać: cel działania, realne warunki działania, środki stosowne do celu i warunków, w których przychodzi nam działać. Działanie zatem to zaplanowany układ czynności, tworzących pewną całość, nakierowanych na określony cel, wprowadzających pozytywne zmiany w naszym otoczeniu. Działanie to ważny element wędrowniczej filozofii budowania harcerstwa czynu i przez czyn. Wędrownictwo jest działaniem przez konkrety dla konkretów. Nasze działanie powinno być sumą potrzeb samych wędrowników, otaczającej rzeczywistości, środowiska działania, a w nim w tym konkretnych ludzi. Musi wynikać ze zbudowanego przez samych wędrowników programu działania. Podejmowane przez wędrowniczki i wędrowników działanie w dalszej lub krótszej perspektywie musi prowadzić do wymiernego pozytywnego efektu w zakresie podejmowanych zadań. To probierz naszego rozwoju duchowego, społecznego, intelektualnego i fizycznego. Nasze wędrownicze działanie musi mieć konkretny cel, wymiar, sens i być w swej naturze dobre i użyteczne. Upowszechniać ideę, organizować wędrownictwo, budować dobro, zmieniać siebie i świat na lepszy, pracować nad sobą, szukać i odnaleźć swoje miejsce w społeczeństwie i pełnić służbę oto nasza wędrownicza dewiza.
Wyjdź w świat, zobacz – to zaproszenie u progu prawie dorosłego już życia do wędrówki po otaczającymnas świecie, to zachęta do określonej postawy, to namowa do stylu życia, to zapowiedź odkrywania i poznawania nieznanego, to stwarzanie sobie wielkiej szansy. Wędrowanie jest czynnością nieodzownie związaną z rodzajem ludzkim. Towarzyszy mu od zawsze. Wraz z wiekiem wędrowanie nabiera sensu i głębi. Głód poznawania inspiruje do wędrowania hen, poza kres horyzontu. Proces poznania opiera się na wrażeniach, spostrzeżeniach i wyobrażeniach. Przez obserwację uczymy się życia. Zauważamy piękno świata, złożoność zjawisk społecznych i ekonomicznych, sięgamy wzrokiem aż po horyzont. Wyjdź więc w świat, by poznawać wielopłaszczyznowo jego problemy, sprawy Europy, kraju, regionu, wspólnoty lokalnej. Wychodź w świat z szeroko otwartymi oczami i uszami, by jak najwięcej zobaczyć, poznać, zrozumieć i doświadczyć. Któż z nas choć raz nie doznał uczucia ciekawości? Czy pamiętasz, jak pociągała cię tajemniczość nieznanych i nieodkrytych miejsc, tych za ścianą najbliższego lasu, niedalekiego czy też dalszego wzniesienia, za linią horyzontu? Wychodź w świat, by nauczyć się spostrzegać, by rozwijać swoją wrażliwość na niezwykłość przyrody, by móc pojąć prawidła rządzące otaczającą nas rzeczywistością. Nie poznasz i nie zrozumiesz świata, jeżeli go nie zobaczysz, jeżeli nie wyjdziesz, by odkrywać jego piękno i tajemnice, by napełniać nim siebie. Nie ma możliwości poznania bez doświadczenia. Chcemy odnajdywać sens i cel życia oraz przeżywać je godnie i odpowiedzialnie, z poczuciem dobrze spełnionego obowiązku. Aby odnaleźć sens życia – dobro, piękno i prawdę, aby je głosić, trzeba wyjść w świat – trzeba nieustannie wędrować. Wyjdź, by poznać ludzi przez bezpośredni z nimi kontakt. Ten bliższy i dalszy świat przez wędrownictwo staje się płaszczyzną łączącą ludzi, przełamuje stereotypy, obala mity, rozwija i buduje braterstwo, jednoczy wokół ponadczasowych wartości skautingu – harcerstwa. Wędrowanie pobudzi cię do refleksji nad życiem, pojawiają się pytania, wątpliwości, na które zaczniesz szukać odpowiedzi, które zechcesz rozstrzygnąć. Często właśnie wędrówka – ta dosłowna (fizyczna)– wyzwala wędrówkę po problemach, zagadnieniach czy tematach (intelektualną). Takie budowanie własnego systemu wartości osadzonych na fundamencie Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego oraz Kodeksu wędrowniczego traktować trzeba jako duży przywilej i zaszczyt, ale i obowiązek tym samym budowania cywilizacji społeczeństwa obywatelskiego. Nie lękajcie się takiego wyzwania. Podkreślmy raz jeszcze: Nie ma harcerstwa bez mocnego osadzenia w otaczającej nas rzeczywistości społecznej. Nie ma wędrownictwa bez wychodzenia w świat – ten bliski oraz dalszy. Nasze życie jest nieustanną wielką wędrówką, w której uczestniczymy wraz z naszymi bliskimi, przyjaciółmi, koleżankami i kolegami oraz innymi spotkanymi ludźmi – bliźnimi. Spotykamy się na różnych ścieżkach, szlakach, drogach i bezdrożach rzeczywistości. W złych i dobrych chwilach. Wyjdź więc i ty w świat pracy nad sobą, szukania swojego miejsca w społeczeństwie oraz służby bliźnim.
Pomyśl – Myślenie to czynność poznawcza ogólnych i istotnych cech rzeczy i zjawisk oraz stosunków – zależności między różnymi elementami rzeczywistości. Każda napotkana przez nas nowa sytuacja najczęściej i najlepiej mobilizuje do rozwiązywania napotkanych problemów, czyli w istocie do myślenia. Myślenie jest również ważnym elementem naszej świadomości i tożsamości. (...) Myślenie jest integralnie związane z całokształtem procesów psychicznych człowieka. Chyba nikt nie wyobraża sobie jakiegokolwiek postępu, rozwoju cywilizacji bez procesu myślenia. Bez tej umiejętności nie moglibyśmy poznawać i przekazywać zdobytej wiedzy i doświadczeń kolejnym pokoleniom. Myślenie to wielki dar – przywilej rodzaju „homo sapiens”. W wieku wędrowniczym uświadamiamy sobie, co to znaczy umieć myśleć i jaką rolę myślenie spełnia w życiu człowieka, rodziny, społeczeństwa, narodu i cywilizacji. Myślenie jest kluczem do zdobywania wiedzy, a wiedza to klucz do poznawania świata. Przez myślenie możemy zrozumieć istotę otaczającego nas świata i zjawisk w nim zachodzących. Dzięki procesom myślenia możemy kreować swoje postawy, wpływać na swoje zachowania, projektować i podejmować
różne formy aktywności, zadania, a tym samym odczuwać radość, satysfakcję z rozwiązania kolejnego
napotkanego problemu. Przez doskonalenie procesów myślenia rozwijamy także nasz intelekt, staramy
się zrozumieć swoje i innych zachowania, postawy, akceptować odmienność i indywidualność. Jest jasne, że wędrownictwo jest wielką lekcją myślenia.
Pomóż, czyli działaj – któż z nas nie oczekiwał pomocy, któż z nas nie doświadczał pomocy? Przypomnij sobie, jakie to uczucie móc liczyć na czyjąś pomoc. Czy ty jesteś już gotów do niesienia pomocy każdemu, kto jej potrzebuje? Cecha gotowości niesienia bezinteresownej pomocy, czyli po prostu pełnienia harcerskiej służby, jest fundamentem metody wędrowniczej. Jest zaproszeniem do postawy otwartej głowy, serca i rąk wobec sygnałów, by podejmować służbę Bogu, Polsce i bliźnim, a tym samym zmieniać siebie i otaczającą rzeczywistość. By tak działać, powinniśmy znać: cel działania, realne warunki działania, środki stosowne do celu i warunków, w których przychodzi nam działać. Działanie zatem to zaplanowany układ czynności, tworzących pewną całość, nakierowanych na określony cel, wprowadzających pozytywne zmiany w naszym otoczeniu. Działanie to ważny element wędrowniczej filozofii budowania harcerstwa czynu i przez czyn. Wędrownictwo jest działaniem przez konkrety dla konkretów. Nasze działanie powinno być sumą potrzeb samych wędrowników, otaczającej rzeczywistości, środowiska działania, a w nim w tym konkretnych ludzi. Musi wynikać ze zbudowanego przez samych wędrowników programu działania. Podejmowane przez wędrowniczki i wędrowników działanie w dalszej lub krótszej perspektywie musi prowadzić do wymiernego pozytywnego efektu w zakresie podejmowanych zadań. To probierz naszego rozwoju duchowego, społecznego, intelektualnego i fizycznego. Nasze wędrownicze działanie musi mieć konkretny cel, wymiar, sens i być w swej naturze dobre i użyteczne. Upowszechniać ideę, organizować wędrownictwo, budować dobro, zmieniać siebie i świat na lepszy, pracować nad sobą, szukać i odnaleźć swoje miejsce w społeczeństwie i pełnić służbę oto nasza wędrownicza dewiza.
Zasady Pracy Wędrowniczej
Wędrownicy chcą zmieniać świat na lepszy, ale wiedzą, że ulepszanie świata powinni zaczynać od samych siebie. Dlatego w swym działaniu kierują się trzema zasadami: pracy nad sobą, szukania miejsca w społeczeństwie i służby. Praca nad sobą to ciągłe doskonalenie się – praca nad charakterem, rozwój fizyczny, intelektualny i duchowy. Poszukiwanie w sobie i doskonalenie tego, co najlepsze i eliminowanie słabości. Szukanie miejsca w społeczeństwie związane jest bardzo ściśle z wchodzeniem w dorosłość. Każdy człowiek musi dla siebie znaleźć miejsce w społeczności, w której funkcjonuje. Musi odnaleźć się w różnych rolach: dziecka, ucznia, obywatela, a później pracownika czy rodzica. Podstawowym wyzwaniem dla młodego człowieka jest odnalezienie dziedziny, w której chciałby się rozwijać i w przyszłości podjąć pracę zawodową.
styczeń 2001 r. hm. Krzysztof Sikora
Służba
Służba jest działaniem podejmowanym przez wszystkich harcerzy. Jednak wśród wędrowników odgrywa 15
szczególną rolę. Wędrownicy uczą się podejmowania odpowiedzialnej, stałej służby. W konsekwencji mają ukształtować w sobie postawę aktywnego człowieka – potrafiącego działać bezinteresownie na rzecz swojego otoczenia (rodziny, sąsiadów, kolegów z pracy, ale też nieznajomych, których napotka na swej drodze).
szczególną rolę. Wędrownicy uczą się podejmowania odpowiedzialnej, stałej służby. W konsekwencji mają ukształtować w sobie postawę aktywnego człowieka – potrafiącego działać bezinteresownie na rzecz swojego otoczenia (rodziny, sąsiadów, kolegów z pracy, ale też nieznajomych, których napotka na swej drodze).